Εκεί που δεν φτάνει ο άνθρωπος, φτάνει ο Τυφώνας
Το πλοίο που απορρυπαίνει τις πιο απρόσιτες ακτές
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ / Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025, 06:14 / Συν 1
Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα που αντικρίζει κανείς ακόμη και στις πιο απρόσιτες ακτές της Ελλάδας, ακόμη και εκεί που ο άνθρωπος δύσκολα μπορεί να φτάσει. Το μέγεθος του προβλήματος αποκαλύπτουν, μάλιστα, έρευνες σύμφωνα με τις οποίες έως το 2050 οι θάλασσες θα περιέχουν περισσότερα πλαστικά απορρίμματά απ’ ό,τι ψάρια.
Κόντρα σε αυτή την πραγματικότητα πάει από το 2019 μέχρι και σήμερα, ο «Τυφώνας» ένα νορβηγικής κατασκευής πλοίο μήκους 72 μέτρων, που ταξιδεύει στις πιο απρόσιτες παραλίες και «σαρώνει» τα απορρίμματα που είτε κάποιοι έχουν αφήσει εκεί, είτε τα έχει «ξεβράσει» η θάλασσα.
Με το «Typhoon Project» του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, το πλοίο αυτό βρίσκεται στις ακτές 365 ημέρες το χρόνο και δίνει τη «μάχη» να καθαρίσει μία τεράστια έκταση της ελληνικής ακτογραμμής. Ο «Τυφώνας» κάποτε αποτελούσε πλοίο μεταφοράς τσιμέντου. Τα τελευταία έξι χρόνια έχει αποκτήσει δεύτερη «ζωή», όπως και τα αντικείμενα που απομακρύνει από την αμμουδιά.
Το CNN Greece βρέθηκε σε μία από αυτές τις δράσεις στις 17 και 18 Οκτωβρίου στην παραλία του Δοκού στην Ύδρα και είδε από κοντά το μέγεθος του προβλήματος.
Θρυμματισμένα μικρά πλαστικά, φελιζόλ, καλαμάκια, καπάκια, σχοινιά και σπάγκοι, σκελετοί σκηνών για κάμπινγκ, αυτοσχέδιες ψησταριές: Αυτά ήταν μερικά από τα αντικείμενα που απομακρύνθηκαν από μία θρυλική παραλία του Δοκού, που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Απεροπία λόγω της στρατηγικής της θέσης.
Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης / Αλέξανδρος Γρυμάνης
Οι αριθμοί, όμως, «μιλούν» από μόνοι τους: Σε μία μόλις ημέρα, στην παραλία του Δοκού, τα μέλη του Τυφώνα και οι εθελοντές και εθελοντριές που βρεθήκαμε εκεί, συγκεντρώσαμε μισό τόνο σκουπιδιών.
Πάνω από 17. 000 μικρά κομματάκια πλαστικού
Συνολικά τα τεμάχια που συνελέγησαν ανέρχονται στα 34.309 και είχαν βάρος 480 κιλά και όγκο οκτώ κυβικά μέτρα. Αναλυτικά, από την παραλία συγκεντρώθηκαν 17.325 μικρά κομματάκια πλαστικού, τα οποία καταλαμβάνουν το 50% των απορριμμάτων που εντοπίστηκαν, ακολουθούν 9.965 κομμάτια φελιζόλ που αποτελούν το 29%, 3.061 καλαμάκια που αποτελούν το 9%, 2.612 καπάκια και 1.446 σχοινιά και σπάγκοι που αποτελούν το 4% των σκουπιδιών που συνελέγησαν.
Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης / Αλέξανδρος Γρυμάνης
Η συλλογή του τεράστιου αυτού όγκου απορριμμάτων, όπως γίνεται αντιληπτό, δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τον Τυφώνα και το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό να τον στελεχώνει.
Ποιο είναι, επομένως το συγκριτικό πλεονέκτημα του Τυφώνα;
«Το μέγεθος και το γεγονός ότι έχουμε δυναμικό σχεδόν 35 άτομα τα οποία δουλεύουν καθημερινά, 365 μέρες τον χρόνο» απαντά χαρακτηριστικά μιλώντας στο CNN Greece η εκτελεστική διεύθυνση του Ιδρύματος, Πέγκυ Ξηροταγάρου.
Όπως εξηγεί, αποτελεί το μόνο πρόγραμμα που «τρέχει» σε τόσο μεγάλη κλίμακα, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Η έκταση που έχει καλύψει από τον Ιούλιο του 2019 έως τον Σεπτέμβριο του 2025 ανέρχεται στα 20.963.600 m2 και οι ακτές που έχει επισκεφθεί είναι 4.426.
Συνολικά έχουν απομακρυνθεί περισσότερα από 22 εκατομμύρια τεμάχια απορριμμάτων, συνολικού βάρους 903 τόνων και όγκου 45.000 κυβικών μέτρων ή διαφορετικά όγκου ίσου με 18 πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων.
CNN Greece
«Προσεγγίζουμε κυρίως μη προσβάσιμες παραλίες, εκεί που δεν υπάρχει δρόμος είναι αδύνατο ο Δήμος να το προσεγγίσει. Γι’ αυτό το λόγο μεταβαίνουμε στις απρόσιτες ακτές δια θαλάσσης» αναφέρει η κα Ξηροταγάρου.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται; «Φορτώνουμε όλα τα απορρίμματα πάνω στα φουσκωτά και τα μεταφέρουμε στο πλοίο που έχει προσαράξει λίγο πιο μακριά». Η αποστολή όμως, του Τυφώνα, δεν περιορίζεται απλώς στον καθαρισμό.
Αφότου τα αντικείμενα συλλεχθούν και φτάσουν πλέον στο κατάστρωμα του πλοίου ακολουθεί η διαδικασία του διαχωρισμού, της συμπίεσης και της καταγραφής τους, ώστε να συλλεγούν τα απαραίτητα δεδομένα και ακολούθως να παραδοθούν στην εταιρεία διαχείρισης απορριμμάτων «Antipollution»
Σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι η χαρτογράφηση του προβλήματος, ο εντοπισμός των «συνήθων υπόπτων», δηλαδή της πηγής των απορριμμάτων: Των σκαφών, των ρεμάτων που μεταφέρουν αντικείμενα από τον Βόσπορο μέχρι τις ελληνικές ακτές ή εκείνων που στοχευμένα απορρίπτουν ό,τι πλέον δεν χρειάζονται σε μία παραλία.
Πώς ρυπαίνονται ακόμη και οι πιο απρόσιτες ακτές;
Όπως έχει διαπιστωθεί, παρόλο που πρόκειται για περιοχές που είναι απρόσιτες από τον άνθρωπο η ρύπανση είναι μεγάλη.
«Τα σκάφη που επισκέπτονται τις παραλίες αυτές, πολλές φορές αφήνουν πίσω τους σκουπίδια, ενώ κάποια μεταφέρονται από την ακτή προς τη θάλασσα» όπως υπογραμμίζει η κα Ξηροταγάρου.
Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης / Αλέξανδρος Γρυμάνης
«Τα σκάφη αναψυχής με τα οποία ταξιδεύουν ορισμένοι ξένοι επισκέπτες αφήνουν στη θάλασσα κατευθείαν τα απορρίμματά τους» σημειώνει.
Ακόμη ένα φαινόμενο, το οποίο παρατηρείται είναι «οι ψαράδες που μέσα στα δίχτυα τους μπορεί εκτός από ψάρια να συλλέγουν και σκουπίδια. Τα ανασύρουν και έπειτα ρίχνουν τα σκουπίδια πίσω στη θάλασσα».
Έως και 80% το ποσοστό βελτίωσης
Μέχρι στιγμής, με το πρόγραμμα «Typhoon Project» έχουν ολοκληρωθεί καθαρισμοί ήδη μία φορά σε όλη τη νησιωτική χώρα, αλλά και σε μέρος της ηπειρωτικής χώρας. Τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη ο δεύτερος κύκλος καθαρισμών, κατά τη διάρκεια του οποίου συλλέγονται τα συγκριτικά στοιχεία, από τα οποία διαφαίνεται και το συνολικό αποτύπωμα της δράσης.
Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης / Αλέξανδρος Γρυμάνης
Σύμφωνα με τα δεδομένα που το Ίδρυμα έχει έως τώρα στη διάθεσή του «το ποσοστό βελτίωσης που παρατηρείται στις παραλίες που επισκεπτόμαστε για δεύτερη φορά αγγίζει το 80%».
Η Παιδεία «κλειδί» στην αλλαγή κουλτούρας
«Κλειδί» στην ανατροπή του φαινομένου της θάλασσας ρύπανσης, όπως εξηγεί η ίδια, είναι η εκπαίδευση, η οποία βρίσκεται στην «πυρήνα» των δράσεων του Κοινοφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης.
«Η αλλαγή θα έρθει από τα παιδιά, από τα σχολεία. Γι’ αυτό κάνουμε εκπαιδευτικά προγράμματα, προκειμένου να αλλάξει η νοοτροπία των ανθρώπων και να μπορέσουν να αντιληφθούν πόσο βλαβερές είναι για το περιβάλλον μας όλη αυτή η στάση ζωής» όπως επισημαίνει η εκτελεστική διεύθυνση του Ιδρύματος.
Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης / Αλέξανδρος Γρυμάνης
«Πρέπει να αλλάξουμε στάση ζωής»
Το μήνυμα είναι σαφές: «Πρέπει να αλλάξουμε στάση ζωής»
Πέραν όμως των δράσεων που διενεργούνται για την εκπαίδευση της νέας γενιάς και των μελλοντικών πολιτών, καταβάλλονται προσπάθειες ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών για τον όγκο του προβλήματος, ώστε, όπως σημειώνει η κα Ξηροταγάρου «να διαπιστώσουν ότι αν δεν κάνουν κάτι, η αλλαγή δεν θα έρθει».
Ζήτημα Παιδείας είναι και στην περίπτωση των επισκεπτών και των επισκεπτριών. «Κάποιοι ξένοι βλέπουν την ομάδα του Τυφώνα στις παραλίες που καθαρίζει και ενίοτε σπεύδουν να βοηθήσουν. Είναι θέμα κουλτούρας» αναφέρει η ίδια.
Η αλλαγή στάσης και η ευαισθητοποίηση σχετικά με το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και αναπνέουμε είναι μία αλυσίδα και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. «Αν δεν υπάρχει η κουλτούρα και δεν καταβάλλονται αντίστοιχες προσπάθειες από τα υπόλοιπα κράτη ή από αντίστοιχες οργανώσεις και ιδρύματα στις περιοχές που ζουν όσοι μας επισκέπτονται, πώς θα αλλάξει αυτή η νοοτροπία» όπως εξηγεί η εκτελεστική διεύθυνση του Ιδρύματος.
«Η θάλασσα είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας και η προστασία της κοινή μας ευθύνη. Με τον «Τυφώνα» δείχνουμε στην πράξη ότι η αλλαγή είναι εφικτή» καταλήγει.
Πηγή: cnn.gr
