Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία που ρισκάρει η Ευρώπη για την Ρωσία
ΚΟΣΜΟΣ / Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2025, 07:30 / Συν 1
Γιατί οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν χτυπούν τα τύμπανα του πολέμου πολύ δυνατά.
Ο ευρωπαϊκός τρόμος είναι απόλυτα κατανοητός. Η ήπειρος είναι πιθανό να βρεθεί αντιμέτωπη με μια ρεβανσιστική και άκρως μιλιταριστική Ρωσία για τα επόμενα χρόνια. Όποια και αν είναι η κατάληξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Τον Νοέμβριο, ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Μπόρις Πιστόριους επικαλέστηκε τις προειδοποιήσεις στρατιωτικών αναλυτών με την φράση: «Μόλις ζήσαμε το τελευταίο μας ειρηνικό καλοκαίρι». Λίγο αργότερα, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε προφήτευσε ότι«πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για πόλεμο του μεγέθους που πέρασαν οι παππούδες ή οι προπαππούδες μας». Ο σερ Ρίτσαρντ Νάιτον, ο επικεφαλής του βρετανικού επιτελείου άμυνας, εξέφρασε παρόμοια αισθήματα όταν κάλεσε τους «γιους και τις κόρες» του έθνους να είναι έτοιμοι να πολεμήσουν σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης στη Βρετανία.
Αίσθηση «επείγοντος» και «αναπόφευκτου»…
Με το τέλος του ουκρανικού παιχνιδιού να μην φαίνεται κοντά, οι ευρωπαϊκές ανησυχίες για μια μελλοντική ρωσική επίθεση εναντίον μιας χώρας του ΝΑΤΟ αποκτούν μια αίσθηση του επείγοντος, ακόμη και του αναπόφευκτου, σημειώνει η Hanna Notte, με άρθρο της στους Fianacial Times.
Η πολεμοχαρής ρητορική του Βλαντιμίρ Πούτιν -που πρόσφατα προειδοποίησε ότι αν η Ευρώπη ξεκινήσει πόλεμο, η Ρωσία θα είναι έτοιμη να πολεμήσει και δεν θα απομείνει «κανένας για να διαπραγματευτεί»– δεν βοηθάει.
Και η νέα στρατηγική εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, η οποία προειδοποιεί την Ευρώπη για τους κινδύνους «διαγραφής του πολιτισμού» της και προσανατολίζει την αμερικανική πολιτική προς τα «πατριωτικά ευρωπαϊκά κόμματα» που συχνά συμπαθούν τη Μόσχα, επιτείνει τον κίνδυνο η Ευρώπη να βρεθεί στρατηγικά απομονωμένη στην αντιμετώπιση μιας επιθετικής Ρωσίας.
…αλλά και παγίδες
Είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη πρέπει να λάβει μέτρα. Αλλά το να χτυπάει τα τύμπανα του πολέμου δυνατά, έχει και παγίδες, σημειώνει η Notte.
Η πρώτη από αυτές είναι ψυχολογική. Αφού οι Ευρωπαίοι υπέπεσαν σε θανάσιμο λάθος να πιστεύουν ότι η Ρωσία δεν θα εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, τώρα μοιάζουν σα να προσπαθούν υπερδιορθώσουν την εσφαλμένη κρίση τους. Πείθοντας τους εαυτούς τους ότι μια επίθεση στην Ευρώπη είναι βέβαιο ότι θα συμβεί.
Αυτό που στην ψυχολογία αποκαλείται «αυτοεκπληρούμενη προφητεία».
Η τάση να αναζητά κανείς στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τους φόβους του, αγνοώντας παράλληλα κάθε ένδειξη για το αντίθετο. Με τον κίνδυνο να προκαλέσεις τελικά αυτό που φοβάσαι.
Αναγκαίες οι νηφάλιες φωνές
Αλλά οι νηφάλιες εκτιμήσεις ότι η Ρωσία, όσο αντίπαλη και αν είναι, δεν θα τολμήσει μια επίθεση μεγάλης κλίμακας εναντίον μιας χώρας του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να προσπερνώνται.
Πιθανότατα η Μόσχα εκτιμά ότι η τρέχουσα υβριδική εκστρατεία της εξυπηρετεί τους σκοπούς της μια χαρά, ή συνεχίζει να πιστεύει στη δέσμευση των ΗΠΑ για τη συλλογική άμυνα του ΝΑΤΟ περισσότερο από ό,τι οι Ευρωπαίοι. Ή και τα δύο.
Τροφοδότηση της κλιμάκωσης.
Το πιο προβληματικό, σημειώνει η αρθρογράφος των FT, είναι ότι η επίκληση του φαντάσματος ενός αναπόφευκτου πολέμου με τη Ρωσία θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ένα σπιράλ κλιμάκωσης.
Η ευρωπαϊκή κινδυνολογία έχει ήδη ενθαρρύνει μια διευρυνόμενη ομάδα της ρωσικής ελίτ να υποστηρίζει σθεναρά ότι ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης αποτελεί προετοιμασία για πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, με στόχο να επιφέρει μια «στρατηγική ήττα» στη χώρα.
Οι Ρώσοι προπαγανδιστές πείθουν τους πολίτες
Οι Ρώσοι προπαγανδιστές αρπάζουν την ευκαιρία να αναδείξουν την Ευρώπη που περιγράφουν ως πολεμοκάπηλη, ως τον νέο πρωταρχικό αντίπαλο, τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ προτιμά να εμπλακεί με τη Ρωσία σε διάλογο.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το ποσοστό των Ρώσων που βλέπουν την Ευρώπη ως εχθρό έχει αυξηθεί απότομα τον τελευταίο χρόνο.
Εν μέσω κλιμακούμενης ρητορικής και από τις δύο πλευρές, μια παρανοϊκή Ρωσία είναι πιο επιρρεπής στο να θεωρήσει ορισμένες πράξεις -για παράδειγμα, την αναχαίτιση ρωσικού πλοίου από χώρες της Βαλτικής- ως προοίμιο επίθεσης και να αντιδράσει αναλόγως.
Με άλλα λόγια, όσο περισσότερο η μία πλευρά πιστεύει ότι έρχεται πόλεμος, τόσο περισσότερο θα το πιστεύει και η άλλη.
Έλλειψη απ’ ευθείας γραμμών επικοινωνίας
Ο κίνδυνος να γίνει ο πόλεμος μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία επιτείνεται, από την έλλειψη απ’ ευθείας γραμμών επικοινωνίας Ευρώπης-Ρωσίας που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, για να αποσαφηνιστούν οι προθέσεις ενόσω αυξάνονται οι εντάσεις.
Στριμωγμένα, μεταξύ μιας απειλητικής Ρωσίας και μιας άστατης ηγεσίας Τραμπ, τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν δίκιο να επενδύουν στην αποτροπή και την άμυνα. Αλλά αν φτάσουν να θεωρούν τον πόλεμο με τη Ρωσία ως αναπόφευκτο, θα μπορούσαν να ρισκάρουν την επιτάχυνση της ίδιας της σύγκρουσης που ελπίζουν να αποτρέψουν.
Οι εχθρικές σχέσεις με τη Ρωσία θα εξακολουθήσουν να αποτελούν πάγιο στοιχείο της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια για πολύ καιρό ακόμη. Αυτό καθιστά περισσότερο αναγκαίο για τους Ευρωπαίους να αναζητήσουν διαύλους για να μειωθεί ο στρατιωτικός κίνδυνος με τη Ρωσία, και να σταθμίσουν προσεκτικά τα λόγια και τις ενέργειές τους.
Πηγή: naftemporiki.gr
