Εντοπίστηκε η αιτία πίσω από τους μυστηριώδεις κρατήρες της Σιβηρίας
Ο πρώτος κρατήρας που εντοπίστηκε στο μόνιμα παγωμένο έδαφος (πέρμαφροστ) της Σιβηρίας το 2014

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ / Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025, 06:15 / Συν 1
Οι επιστήμονες φαίνεται πως έλυσαν επιτέλους το μυστήριο των «εκρηκτικών» κρατήρων που εντοπίστηκαν στη δυτική Σιβηρία, οι οποίοι εκτοξεύουν χώμα και πάγο σε ύψος εκατοντάδων μέτρων.
Αυτοί οι γιγαντιαίοι Κρατήρες Εκπομπής Αερίων (Gas Emission Craters ή GEC), εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στις χερσονήσους Yamal και Gydan της δυτικής Σιβηρίας το 2014 και μπορούν να φτάσουν σε βάθος έως και 50 μέτρα.
Εδώ και πάνω από μια δεκαετία, οι ερευνητές προσπαθούν να εξηγήσουν πώς δημιουργήθηκαν οι GEC, με θεωρίες που κυμαίνονται από συγκρούσεις μετεωριτών έως εκρήξεις φυσικού αερίου, αναφέρει ο Independent.
Ωστόσο, οι τρέχουσες θεωρίες δεν εξηγούν επαρκώς την παρουσία τους σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή της Σιβηρίας και όχι σε άλλα μέρη του μονίμως παγωμένου εδάφους (πέρμαφροστ) της Αρκτικής.

«Μέχρι στιγμής, οι GEC έχουν παρατηρηθεί μόνο στις χερσονήσους Yamal και Gydan, γεγονός που υποδηλώνει ότι ορισμένα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αυτής της περιοχής μπορούν να προκαλέσουν το σχηματισμό τους μόνο εδώ και όχι αλλού στην τεράστια ζώνη του πέρμαφροστ της Αρκτικής», έγραψαν οι ερευνητές σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science of the Total Environment.
Πώς σχηματίζονται οι κρατήρες
Οι υπάρχουσες θεωρίες υποδηλώνουν ότι μόνο οι εσωτερικές διεργασίες του εδάφους είναι υπεύθυνες για το σχηματισμό των GEC. Ωστόσο, η νέα μελέτη προσφέρει μια πιο εμπεριστατωμένη εξήγηση που συνδέει αυτούς τους περίεργους κρατήρες με παράγοντες που είναι μοναδικοί στις δύο χερσονήσους – τα τεράστια αποθέματα αερίου και την επιταχυνόμενη θέρμανση λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με τη νέα θεωρία, αυτοί οι κρατήρες σχηματίζονται όταν το αέριο και η θερμότητα ανεβαίνουν από τα βάθη της Γης, με τη θερμότητα να λιώνει το ανώτερο στρώμα του πέρμαφροστ, καθιστώντας το λεπτότερο.
Το αέριο ανεβαίνει και δημιουργεί πίεση, ενώ το θερμότερο κλίμα λιώνει ακόμη περισσότερο το πέρμαφροστ, προκαλώντας κατάρρευση του εδάφους και δημιουργώντας μια μεγάλη τρύπα.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι περαιτέρω επιτόπια έρευνα και προσομοιώσεις σε υπολογιστή θα μπορέσουν να επαληθεύσουν τη θεωρία τους. Ελπίζουν να βρουν περισσότερους τέτοιους κρατήρες στη Σιβηρία, για τους οποίους πιστεύουν ότι μπορεί να κρύβονται σε κοινή θέα – καθώς μπορούν να γεμίσουν γρήγορα με νερό και χώμα, μοιάζοντας έτσι με λίμνες που σχηματίζονται από την απόψυξη του πάγου.
Πηγή: cnn.gr